29. septembar - 2. oktobar
![002 rec urednika]()
sreda, 28. septembar u 13.00 Happy centar
PRESS KONFERENCIJA SALONA STRIPA 2016.
četvrtak, 29. septembar velika sala
18.00h OTVARANJE IZLOŽBI SALONA
20.00h SVEČANO OTVARANJE SALONA / DODELA NAGRADA
18.30 - 21.00 / PRATEĆI PROGRAM - otvoreno kosplej takmičenje za najbolji kostim, najoriginalniji izbor lika i najbolje dočaran lik iz sveta stripa / nagrade crater vfx training centra, domaćih strip izdavača i organizatora festivala
REČ UREDNIKA: Međunarodni salon stripa je festival devete umetnosti kojeg, od svog osnivanja 2003. godine, organizuje i vodi Srećna galerija Studentskog kulturnog centra Beograd, kao svoj redovni redakcijski program. Festival je neprofitnog karaktera i predstavlja najsveobuhvatniji strip projekat u Srbiji i jednu od najznačajnijih manifestacija devete umetnosti u regionu. Kroz izlagački i edukativni program, Salon stripa je koncepcijski zasnovan na: takmičenju po međunarodnom konkursu autora svih uzrasta iz svih zemalja sveta; gostovanju najrelevantnijih svetskih strip autora; revalorizaciji domaćeg strip stvaralaštva; afirmaciji domaćeg strip izdavaštva; afirmaciji mladih autora; popularizaciji stripa i srodnih izraza poput animiranog filma i ilustracije.
Kao kulturološki fenomen domaće umetničke scene, ovaj projekat je strategijski orijentisan na to da čuva i revitalizuje bazične vrednosti likovne umetnosti i književne kulture, kao i da, pored klasičnih likovnih formi u devetoj umetnosti, afirmiše i pojavnosti savremenog umetničkog izraza autentičnog grafizma i naracije. U revijalnom delu programa, ovogodišnjeg četrnaestog po redu festivalskog izdanja, Salon stripa donosi program i veliku restrospektivnu izložbu jednog od najznačajnijih autora savremenog britanskog stripa, Brajana Talbota. Svakako, zbog eminentnosti samog umetnika a i zbog činjenice da se radi o autoru čija su dela kod nas već uveliko prevođena, u redakciji izdavačkih kuća Omnibus / Modesty stripovi (Ćerke, Priča o jednom lošem Pacovu) i Darkwood (Granvil - Maštarija, Granvil - Ljubavi moja), gostovanje Brajana Talbota na ovogodišnjem festivalu ističemo kao prioritet međunarodnog programa. Čitalačka publika je ovog autora mogla da upozna kroz rad u okviru poznatog britanskog SF strip-časopisa 2000 AD, kroz sardnju sa čuvenim Alanom Murom, kao i sa piscem Patom Milsom koji je takođe bio gost ovog festivala. Između ostalog, Brajan Talbot je četiri godine radio za američki DC na Helblejzeru (sa Džejmijem Delanom), Sendmenu (sa Nilom Gejmanom), Betmenu, kao i na serijalu The Nazz (sa Tomom Vajčom). U ovom delu programa, takođe kao gost festivala uzeće učešće i Meri M. Talbot, supruga i scenaristkinja nekoliko njegovih dela među kojima je kod nas najpoznatiji grafički roman Ćerke, priča o ćerkama Džejmsa Džojsa i njegovog istoričara - o Luciji Džojs i samoj Meri Talbot, o njihovom detinjstvu i drami međusobnih porodičnih odnosa.
Drugi važan segment programa gostiju na ovogodišnjem festivalu jeste učešće i retrospektivna izložba radova Petra Meseldžije, srpskog strip autora, slikara i ilustratora koji od 1991. godine živi i radi u Holandiji. Izložba Od strip kvadrata do slike koncipirana je kao pregled jednog svojevrsnog opusa ovog izuzetnog umetnika čija se polivalentnost umetničkog izraza ogleda kroz strip, ilustraciju, crtež i sliku. Radovi Petra Meseldžije danas su u privatnim i muzejskim kolekcijama u Srbiji, Holandiji, SAD-u, Kanadi, Francuskoj, Belgiji, Nemačkoj, Hongkongu, Indoneziji i Italiji.
Kao ekskluzivni program 14. međunarodnog salona stripa izdvajamo ovogodišnju Nagradu za životno delo - Specijalno priznanje za doprinos srpskom stripu i učešće na programu Festivala njenog laureata, proslavljenog evropskog strip autora, karikaturiste i ilustratora Gradimira Smuđe.
U segmentu programa vezanog za film i animaciju ove godine će biti prikazani opusi švajcarskog autora Žorža Švicgebela u izboru filmova teoretičarke Andrijane Ružić kao i stvaralaštvo hrvatske umetnice Helene Klakočar u domenu animiranog filma kao i njoj posvećen dugometražni dokumentarni film Bešumna kretanja Helene Klakočar, u produkciji Veljka Krulčića i zagrebačke kuće Vedis.
Međunarodni salon stripa SKC Beograd svake godine se tradicionalno održava u periodu od četvrtka do nedelje, tokom poslednje sedmice septembra. Program 14. po redu Salona stripa biće upriličen od 29. septembra do 2. oktobra u svim prostorima SKC-a. Svi programi su besplatni i profilisani za posetioce svih uzrasta. Dobro došli u SKC, na naš najveći festival devete umetnosti!
Miki Pješčić, urednik Salona stripa
GOSTI SALONA:
BRYAN TALBOT (UK)
![003 brajan talbot i meri talbot]()
Brajan Talbot smatra se “kumom” savremenog britanskog andergraund stripa. Njegove prve ilustracije objavljene su 1969. godine u Malornu, časopisu Britanskog tolkinovskog društva. Talbot je potom sarađivao sa svojim kolegom sa studija, Bonkom, na jednom kratkom stripu za nedeljne fakultetske novine. Po završetku fakulteta, nastavio je rad u andergraund publikacijama, između ostalog na ediciji Brain Storm Comix za Alchemy Press. Prva tri izdanja čine Hakenbušovu trilogiju, reprintovanu 1982. godine u knjizi Brainstorm!. Alan Mur je potom pretvorio Hakenbuša u Čestera Vilijamsa za DC-jev serijal Čudovište iz Močvare (Swamp Thing). Talbot je radio i ilustracije za niz nemačkih RPG knjiga, kao i naučnofantastični strip Scumworld za rok nedeljnik Sounds.
Stvaranje epske sage Avanture Lutera Arkrajta (The Adventures of Luther Arkwright), Talbot je počeo 1978. godine. Bila je to jedna od prvih britanskih grafičkih novela. Povezujući različite žanrove i eksperimentalne tehnike naracije, ovaj serijal postao je izuzetno uticajan i stekao je kultni status. Treća novela iz serijala, naslovljena Srce imperije (Heart of Empire) koju je 2001. objavio Dark Horse, izašla je i na CD-u, sa komentarima i brojnim dodatnim vizuelnim sadržajem. Grafička novela Priča o jednom lošem pacovu (The Tale of One Bad Rat) osvojila je brojne nagrade i pojavila se na godišnjoj listi preporučene literature za čitanje Njujork Tajmsa.
Talbot je 1983. godine počeo da radi za 2000AD. Zajedno sa piscem Patom Milsom uradio je tri knjige na serijalu Nemesis the Warlock koje je kasnije reprintovao Titan Books. Potom je četiri godine radio za američki DC na Helblejzeru (sa Džejmijem Delanom), Sendmenu (sa Nilom Gejmanom), Betmenu, kao i na serijalu The Nazz (sa Tomom Vajčom). Tokom svoje karijere uradio je veliki broj stripova i ilustracija za raznorazne publikacije kao što su Imagine, Street Comics, Slow Death, Vogarth, the Paradox Press Big Books, Stardust, Transmetropolitan, The Radio Times, Wired, Knockabout i Manchester Flash. Zajedno sa scenaristom Matijasom Šultajsom stvorio je Brainworms za Xpresso, a sa DC-jem je nastavio saradnju kroz miniserijal The Dead Boy Detectives. http://www.bryan-talbot.com/ (Iz Lambiek strip enciklopedije)
MARY M. TALBOT (UK)
Meri Talbot je međunarodno priznati istraživač rodnih, jezičkih i studija moći, koja se sada posvetila i pisanju grafičkih novela. Njena prva novela, nastala u saradnji sa Brajanom Talbotom, Ćerke (Dotter of her Father's Eyes), osvojila je Kosta nagradu 2013. godine. Druga, Sally Heathcote, Suffragette, u saradnji sa Kejt Čarlsvort i Brajanom Talbotom, objavljena je 2014. Njeno špansko izdanje osvojilo je nagradu za najbolju inostranu grafičku novelu koju dodeljuju Gremio de Libreros de Madrid i Splash Segunt Cómic. Treća, The Red Virgin and the Vision of Utopia, takođe sa Brajanom Talbotom, objavljena je maja 2016. godine. Meri je sarađivala sa Kejt Čarlsvort na jednom poglavlju distopijske naučnofantastične grafičke novele IDP: 2043, sa Alvinom Talbotom na kratkom stripu Cross: A Political Satire Anthology i ponovo sa Kejt i Brajanom na priči koja će biti objavljena u antologiji Amnesti Internešenela. Meri je osnivač i pokrovitelj međunarodnog strip festivala Lejks.
PETAR MESELDŽIJA (RS/NL)
![004 petar meseldzija]()
Petar Meseldžija rođen je 1965. godine u Novom Sadu. Karijeru je započeo 1981. godine objavljivanjem strip-serijala Krampi u Stripoteci, jednom od najpoznatijih strip časopisa pređašnje Jugoslavije. Usledila je serija kraćih stripova crtanih najčešće po scenariju Dušana Vukojeva, a zatim i rad na licencnom stripu Tarzan. Diplomirao je na Akademiji Umetnosti u Novom Sadu, odsek slikarstvo. Uporedo sa studijama i dalje se bavio stripom, ali sve više i ilustracijom. Svoju prvu knjigu Peter Enkorak, autora Terija Džonsa, u izdanju Mladinske knjige iz Slovenije ilustrovao je 1991. godine.
Pred kraj iste godine preselio se u Holandiju. Ubrzo potom prestao je da se bavi stripom i u potpunosti se posvetio ilustraciji i slikarstvu. Tokom devedesetih naslikao je oko 120 postera i čestitki pretežno za Verkerke Reprodukci iz Holandije. Za Grim Pres, izdavača sa Tajvana, uradio je 33 ilustracije u boji za knjigu Kralj Artur i vitezovi okruglog stola. Za američki Skolastik slika 11 naslovnih strana za knjige dečije fantastike. Prvu samostalnu izložbu ilustracija i slika imao je 1998. godine u galeriji Tjalf Sparnai u Amsterdamu.
Učestvovao je na mnogim zajedničkim izložbama u Jugoslaviji, Holandiji i Americi. Radovi su mu objavljivani u različitim časopisima i knjigama širom sveta. Dobitnik je više nacionalnih i internacionalnih nagrada, među kojima su i Plaketa Zlatnog pera Beograda 1994; nagrada žirija na 59. svetskoj konvenciji naučne fantastike 2001. u SAD; Srebrne nagrade za 1997. i 2003, kao i Zlatna nagrada za 2009. koju dodeljuje godišnjak Spektrum – Najbolja savremena fantastična umetnost.
Od njegovih samostalnih projekata najznačajniji su knjige Legenda o Baš Čeliku (2008, Zmaj, Srbija i 2010, Flesk Publications, USA), i Knjiga o džinovima (2015, Flesk Publications, USA i System Comics, Srbija).
Petar i dalje nastavlja da radi na novim knjigama, kao i na slikama. Originali njegovih radova nalaze se u muzejskim i privatnim kolekcijama u Srbiji, Holandiji, SAD-u, Kanadi, Francuskoj, Belgiji, Nemačkoj, Hongkongu, Indoneziji i Italiji. (www.petarmeseldzijaart.com)
HELENA KLAKOČAR (HR), gost izdavačke kuće VEDIS, Zagreb
![005 helena klakocar]()
Rođena je 1958. godine. Diplomirala je na Akademiji likovnih umetnosti u Zagrebu, odsek grafike, a potom na Akademiji likovnih umetnosti u Tilburgu, Holandija, odsek filmska animacija. Počev od 1999. objavila je više knjiga ilustracija i grafičkih novela: Nemirno more, Veliko putovanje i Mali koraci od velikog značenja. Knjiga Nemirno more objavljena je u Belgiji, Italiji, Srbiji, Sloveniji i Hrvatskoj. Izdanje na francuskom jeziku dobilo je nagradu Najbolja knjiga stranog autora na strip festivalu u Angulemu (2000), te Specijalnu nagradu radija FranceINFO. Učestvovala je u mnogim internet strip projektima, izložbama i bijenalima ilustracije. Sa grupom Zzot napravila je nekoliko strip projekata objavljenih u Poletu i instalaciju vezanu za filmsku umetnost i animaciju - Animation machine: Zootrop, koja je predstavljena u Marselju i Zagrebu. Izlagala je radove na mnogim svetskim strip festivalima.
Sarađivala je na više filmova i grupnih projekata, prikazivanih na međunarodnim festivalima, između ostalih i na beogradskom Festivalu alternativnih filmova 1983. (glavna nagrada) i Dokumentarnom filmskom festivalu u Klermon-Feranu 1995. godine (najbolji film festivala). www.helenaklakocar.com
PROGRAM FILMA I ANIMACIJE:
ANDRIJANA RUŽIĆ: ANIMIRANI FILMOVI ŽORŽA ŠVICGEBELA (CH), predavanje / projekcija filmova
![006 andrijana ruzic]()
Naslikana muzika u animiranim filmovima Žorža Švicgebela
Žorž Švicgebel (1944, Reconvilier) nezavisni je švajcarski režiser kratkometražnih animiranih filmova. Prvi autorski projekat, Ikarov let, napravio je 1974. godine, u gvaš tehnici na celu. Okarakterisao ga je kao „poentilističku muzičku ilustraciju“ baroknih nota Fransoa Kuprena. Godine 2015. predstavio je svoj poslednji film, Kralj vilenjaka, inspirisan Geteovom istoimenom poezijom. Film je rađen u tehnici akrilika i pastela na celu i obogaćen je muzikom Šuberta i Lista, koju izvodi njegov sin Luj Švicgebel.
Vizuelno raskošni filmovi ovog stidljivog i introvertnog autora sasvim su autentični te prepoznatljivi za svakog poznavaoca kratke animirane forme. Švicgebel već dugi niz godina istražuje, kroz medijum animacije, mogućnost da spoji slikarstvo i muziku u neponovljivi filmski doživljaj. Njegova dela nikoga ne mogu ostaviti ravnodušnim samim tim što predstavljaju jedinstvenu sinergičku i kinetičku sintezu slikarstva, književnosti i klasične muzike. Žorž i dalje radi u tradicionalnoj animacijskoj tehnici i kompletan je autor svojih ostvarenja. Do sada je ostvario 15 kratkometražnih filmova za koje je dobio brojne nagrade na svim najvećim svetskim festivalima animiranog filma. (Andrijana Ružić)
Na Salonu stripa publika će imati priliku da vidi sledeće animirane filmove Žorža Švicgebela: Ikarov let (1974), 3' / 78 R.P.M. (1985), 4' / Godina jelena (1995), 5'15 / Devojka i oblaci (2000), 4'30 / Ljubavna priča (2011), 7'10 / Na putu (2012), 3'30 / Kralj vilenjaka (2015), 5'30
HELENA KLAKOČAR: PROŠLOST - SADAŠNJOST - BUDUĆNOST I NOVE FORME DELOVANJA, ilustrovano predavanje / projekcija animiranih filmova
Na Salonu stripa publika će imati priliku da vidi sledeće filmove i eksperimentalne video radove Helene Klakočar: Pleši, čudovište, na moju nežnu pesmu, 10 min, 2d, grupa Zzot, producent Kugla glumište, 1984. / Tai - chi, sa M. Manojlovićem, 6 min, 2d, Zagreb film, 1989. / Reklame za Galeriju ESCE, Zagreb, 1990. / Experimentalni video radovi: Vlaga, Mraz i So - 1 i 2, 8 min, 2013. i 2015. / Podmornice, 4 min, 2015, kao i dugometražni dokumentarni film: BEŠUMNA KRETANJA HELENE KLAKOČAR, scenario: Veljko Krulčić; režija: Srđan Segarić; kamera: Robert Kalčić; montaža: Igor Modrić, Veljko Segarić; muzika: Igor Karlić; produkcija: Vedis, Zagreb, Hrvatska, 2016; producent: Veljko Krulčić; trajanje: 26 min.
SPECIJALNE NAGRADE I PRIZNANJA:
![007 gradimir smudja nagrada za zivotno delo]()
SPECIJALNO PRIZNANJE ZA DOPRINOS SRPSKOM STRIPU
Dobitnik: Gradimir SMUĐA (1956), Luka, Italija
Gradimir Smuđa rođen je 1956. godine u Novom Sadu, gde je završio srednju umetničku školu, odsek za grafiku. Diplomirao je 1982. na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu. Potom se vraća u Novi Sad, gde se naredne godine zaposlio kao karikaturista i ilustrator Dnevnika. U istoimenoj novinsko-izdavačkoj kući ilustrovao je i neka druga izdanja.
Za svoj rad na polju karikature dobio je brojne nagrade na domaćim i inostranim konkursimа: na jugoslovenskom konkursu Pjer beogradskog dnevnog lista Večernje novosti pripala mu je druga nagrada 1980. i 1987, treća nagrada 1985, a 1989. godine konačno i prva. Oktobarsku nagradu grada Novog Sada primio je 1988. Priznanja za svoje crteže je dobio u Japanu (specijalna nagrada konkursa dnevnog lista Yomiuri Shimbun 1987), Kanadi (konkurs u Montrealu), Italiji (nagrada Zlatna palma u Bordigeri, koju je primio lično od jednog od svojih idola, Giljerma Mordilja), Holandiji (Zlatna lala u Amstelvinu). Svoje radove je 14 godina objavljivao i u švajcarskom satiričnom listu Nebelšpalter koji mu je 1992. objavio prvu knjigu karikatura Circo dell Arte.
Godine 1994. seli se u italijansku Luku, grad poznat po svetskom strip festivalu. Smuđa se od 2001. bavi isključivo stripom. Za francuskog izdavača Delkur objavio je osam albuma stripa: Vinsent i Van Gog (Vincent et Van Gogh 1 & 2), Kabare muza (Le Cabaret des Muses 1-4), Nit umetnosti (Au fil de l'Art 1 & 2). Njegovi albumi prevedeni su na mnoge svetske jezike, a objavljeni su i u Srbiji, kod beogradskih izdavača Politika (u časopisu Politikin zabavnik) i System Comics, dok je Vinsent i Van Gog izdao novosadski SKC.
Sam je bio scenarista svojih stripova sve do serijala Nit umetnosti, objavljenog 2015, čiji je tekst napisala njegova ćerka Ivana. To je svojevrsni stripovani bukvar koji prati razvoj slikarstva od pećine Lasko do Pikasa. U Srbiji je izašao najpre u nastavcima u Politikinom zabavniku (zapaženi prevod Olje Petronić), a potom je System Comics oba originalna albuma objavio u jednoj knjizi.
Smuđa je ilustrovao plakate za salone stripa, ali i nekoliko dečjih knjiga o životinjama, uglavnom u dobrotvorne svrhe. Održao je preko 40 samostalnih izložbi u Srbiji (galerije Matice srpske i UPIDIV-a u Novom Sadu, Francuski institut u Beogradu) i inostranstvu (galerije u Lucernu, Bazelu, Hanoveru, Parizu, Forte dei Marmi, Bloa i Briselu). Slobodan Ivkov
SREĆKO JOVANOVIĆ - NAGRADA IZDAVAČKE KUĆE DEČJE NOVINE DOSITEJ I OPŠTINE GORNJI MILANOVAC:
![008 nagrada srecko jovanovic]()
Dobitnik: Branislav KERAC, Novi Sad
Branislav Kerac rođen je 1952. godine u Novom Sadu. Stripom se profesionalno bavi od 1975. godine, kada počinje da radi za izdavačku kuću Dnevnik iz Novog Sada, na serijalu Poručnik Tara. Za Dnevnik radi serijal Veliki Blek, a sa Svetozarom Obradovićem kreira strip Troje nesalomljivih. Od 1979. godine sarađuje sa izdavačkom kućom Dečje novine iz Gornjeg Milanovca. Tu radi na popularnim serijalima Kobra i Cat Claw. Serijal Cat Claw je objavljivan u Skandinaviji i u SAD. Na prostorima bivše Jugoslavije popularna Olučarka doživela je više izdanja.
U novosadski Forum-Marketprint prelazi 1982. godine, gde je bio okosnica rada na licencnom stripu – Tarzan, kao i na serijalu Balkan Ekspres. Paralelno radi i na stripu Billy The Pljuc, kao i na kratkim vestern i drugim pričama. Za američki Dark Horse crtao je serijale The Ghost, Aleida i Black Pearl. Autor je četiri ilustrovane knjige: Junaci narodnih pesama, 1804, 1389. i Sveti Sava. Sredinom devedesetih bavio se muzikom i sa bendom Gerometal objavio dva albuma.
U prvoj deceniji ovog veka radio je tek povremeno stripove (Jack Seaborn i Zabava za celu porodicu), ali se stripu vraća na velika vrata 2012. godine kada sklapa ugovore sa Bonelijem (Zagor) i Delkurom (Gangs, Linije fronta i Krvave kraljice).
PRIZNANJE ZA NAJBOLJEG IZDAVAČA DOMAĆEG STRIPA 2015/2016.
Dobitnik: SYSTEM COMICS, Beograd
PRIZNANJE ZA NAJBOLJEG IZDAVAČA INOSTRANIH STRIP IZDANJA U SRBIJI 2015/2016.
Dobitnik: ČAROBNA KNJIGA, Beograd
OBELEŽAVANJA JUBILEJA SRPSKOG STRIPA:
• 80 godina od pokretanja strip časopisa Mika Miš
• 50 godina od pokretanja strip časopisa Miki
• 20 godina leskovačke škole stripa Nikola Mitrović Kokan
• 15 godina edicije Strip Pressing
KONKURS 14. MEĐUNARODNOG SALONA STRIPA:
Žiri u sastavu: Željko Pahek, strip crtač i scenarista, predsednik žirija; Dragana Stojiljković, strip scenarista; Milan Miletić, strip autor; Boban Savić Geto, strip autor i ilustrator i Aleksandar Zograf, strip autor, dodeliće 29. septembra 2016. godine, na svečanoj ceremoniji otvaranja Salona sledeće nagrade: Grand Prix, Nagradu za najbolje ostvarenje u domenu klasičnog strip jezika, Nagradu za najbolje ostvarenje u domenu alternativnog strip jezika, Nagradu za najbolji scenario, Nagradu za najbolji crtež, Specijalnu nagradu žirija za inovaciju u strip umetnosti, kao i Nagrade žirija u kategoriji takmičara do 15 godina: Mladi LAV, Specijalnu nagradu žirija za najbolju ideju, Specijalnu nagradu žirija za zreo i maštovit izraz i Specijalnu nagrada žirija za najmlađeg autora.
IZVOD IZ PROGRAMA:
IZ ISTORIJE SRPSKOG STRIPA: KUZNJECOV I SOLOVJEV - DVA ČAROBNJAKA BEOGRADSKOG KRUGA, autor izložbe ZORAN ĐUKANOVIĆ
![009 zoran djukanovic]()
Dvojica genija Konstantin Kuznjecov (1895-1980) i Sergej Solovjev (1901-1975), uz Đorđa Lobačeva i Nikolu Navojeva, najznačajniji su autori stripa iz Beogradskog kruga tridesetih godina prošlog veka. Beogradski krug je bio inicijalni nukleus stripske kulture u Srbiji u vreme kada se strip kao novinska forma tek planetarno razvijao. Plodotvorni paradoks Beogradskog kruga jeste to da su ga sačinjavali mladi ljudi, izbeglice od revolucije u Rusiji koji su oberučke prihvatili američki avanturistički strip sjedinjavajući ga sa svojom književnom tradicijom i vizuelnim uticajima ruskog folklora i bajki. Ovo jedinstveno ukrštanje kulturnih uticaja rodilo je autentičan novinski strip u Srbiji.
Kuznjecov i Solovjev su istovremeno kreativni antipodi. Solovjev je univerzalno prepoznatljiv, perfekcionista i uvek elegantnog crteža, dok je Kuznjecovljev genij zagonetniji, prepun stilskih transformacija i iznenađenja. Zajedno čine ključne umetnike u povezivanju stripa sa kulturom drugih medija - književnosti, filma, slikarstva i grafike. Izložba se fokusira na njihove inovacije u vizuelnom jeziku stripa, crtačko majstorstvo, moćne igre svetlosti i tame, filmičnost, savršenstvo kompozicije i vizuelnog pripovedaštva - njihov doprinos jeziku stripa u formiranju. (Zoran Đukanović)
IN MEMORIAM:
![010 in memoriam zdravko zupan]()
ZDRAVKO ZUPAN (1950 - 2015)
Zdravko Zupan (1950 - 2015) beogradski istoriograf stripa, umetnik, izdavač i urednik, završio je Grafičku tehničku školu, a potom nastavio studije na likovnom odseku Visoke poslovne škole u Beogradu.
Prvi strip objavio je u listu Mali Jež 1965. godine. Već 1967. postao je stalni saradnik preduzeća Dečje novine iz Gornjeg Milanovca. Od 1983. do 1988. sa scenaristom Lazarom Odanovićem crtao je licencni serijal Tom i Džeri za zagrebačku Vjesnikovu pres agenciju. Početkom 90-ih godina prema tekstovima uglednog evropskog scenariste Fransoaza Korteđanija za francuski časopis Le Journal de Mickey crtao je strip Miki Maus. Zapažen je bio njegov album Miki i Baš-Čelik nastao prema scenariju Nikole Maslovare koji je objavila Politika. Najpoznatije Zupanove autorske stripske serije su Zuzuko i Munja uz koje je odraslo više generacija.
Ogledao se kao izdavač popularnih izdanja za decu: Munja zabavnik, Munja strip i Munja bojanka, kao i stripofile: Cepelin, Ekstra cepelin, Edicija reprinti)
Zupan je bio naročito aktivan kao istoričar stripa i njegov metodičan rad bio je od posebnog značaja za valorizaciju stripa na teritoriji bivše Jugoslavije. Najvažniji objavljeni radovi Zdravka Zupana su monografije Istorija jugoslovenskog stripa (sa S. Draginčićem, 1986), Vek stripa u Srbiji (2007), Veljko Kockar - strip, život, smrt (2009), Zigomar (2011), kritički leksikon Stripovi koje smo voleli (sa Ž. Tamburićem i Z. Stefanovićem, 2011), i specijalno izdanje časopisa Gradac, posvećeno Andriji Mauroviću (2012). Organizovao je više značajnih izložbi stripa u zemljama bivše Jugoslavije i inostranstvu. Bio je član sekcije istoričara umetnosti ULUPUDS od 1987. godine i dugogodišnji saradnik Međunarodnog salona stripa SKC Beograd. Za svoj rad na stripu dobio je više priznanja, među kojima i Salonovu nagradu za životno delo – Specijalno priznanje za doprinos srpskom stripu 13. Međunarodnog salona stripa SKC Beograd 2015. godine.
PROGRAM SALONA:
četvrtak, 29. septembar
15.00-22.00 Happy centar: BERZA STRIPA
u 18.00 OTVARANJE IZLOŽBI SALONA 2016.
Srećna galerija: KONKURS 2016 – IZLOŽBA NAGRAĐENIH RADOVA
mala sala: KONKURS 2016 – IZLOŽBA NAJUSPELIJIH RADOVA
Galerija: BRYAN TALBOT (Velika Britanija), retrospektivna izložba gosta Salona
Velika sala: IZ ISTORIJE SRPSKOG STRIPA: KUZNJECOV I SOLOVJEV – DVA ČAROBNJAKA BEOGRADSKOG KRUGA, autor izložbe Zoran Đukanović
Novi prostor: PETAR MESELDŽIJA (Srbija/Holandija): OD STRIP KVADRATA DO SLIKE, retrospektivna izložba gosta Salona
Galerija Cirkus: GRADIMIR SMUĐA – DOBITNIK PRIZNANJA ZA DOPRINOS SRPSKOM STRIPU, dokumentarna izložba
u 18.30 PRATEĆI PROGRAM / KOSPLEJ SALONA 2016.
u 20.00 velika sala: CEREMONIJA SVEČANOG OTVARANJA SALONA I DODELA NAGRADA
petak, 30. septembar
11.00-22.00 Happy centar: BERZA STRIPA
u 16.00 velika sala: PRIZNANJE SALONA ZA NAJBOLJEG IZDAVAČA DOMAĆEG STRIPA 2015/2016: SYSTEM COMICS, Beograd, promocija izdavača
u 16.45 velika sala: ŽAN-LIK ISTIN, DEJAN NENADOV: LEGENDA O ISU, Komiko, 2016, predstavljanje integralnog izdanja trilogije i razgovor s našim proslavljenim autorom Dejanom NENADOVIM
u 17.30 velika sala: ALEM ĆURIN: LIST VODE - ATLANTIDA (strip o Hugu Pratu, 2x2, Zagreb, Hrvatska, 2015), promocija albuma
u 18.15 velika sala: MODESTY STRIPOVI I MODESTY COMICS U KONTEKSTU DOMAĆEG STRIPSKOG IZDAVAŠTVA, Žika Tamburić, urednik, sa autorima i kritičarima
u 19.00 velika sala: BRAJAN I MERI TALBOT (Velika Britanija), predstavljanje gostiju Salona
u 20.00 Galerija: BRAJAN I MERI TALBOT (Velika Britanija), potpisivanje albuma
u 20.00 velika sala: HELENA KLAKOČAR: PROŠLOST – SADAŠNJOST – BUDUĆNOST I NOVE FORME DELOVANJA, ilustrovano predavanje / projekcija animiranih filmova (Pleši, čudovište, na moju nežnu pesmu, 10 min, 2d, grupa Zzot, producent Kugla glumiste, 1984. / Tai - chi, sa M. Manojlovićem, 6 min, 2d, Zagreb film, 1989. / Reklame za Galeriju ESCE, Zagreb, 1990. / Eksperimentalni video radovi: Vlaga, Mraz i So - 1 i 2, 8 min, 2013. i 2015. / Podmornice, 4 min, 2015)
u 20.45 velika sala: PROMOCIJA NAJNOVIJIH STRIP IZDANJA HELENE KLAKOČAR (Vedis, Zagreb). govore: Helena Klakočar Veljko Krulčić
u 21.15 velika sala: DOKUMENTARNI FILM: BEŠUMNA KRETANJA HELENE KLAKOČAR, scenario: Veljko Krulčić; režija: Srđan Segarić; kamera: Robert Kalčić; montaža: Igor Modrić, Veljko Segarić; muzika: Igor Karlić; produkcija: Vedis, Zagreb, Hrvatska, 2016; producent: Veljko Krulčić; trajanje: 26 min. (U filmu govore: Krešimir Zimonić, Dušan Gačić, Branka Hlevnjak, Woostok, Aleksandar Zograf...)
subota, 1. oktobar
11.00 - 22.00 Happy centar: BERZA STRIPA
12.00 – 14.00 Novi prostor: PETAR MESELDŽIJA: MASTER CLASS - ILUSTRACIJA (pregled portfolija mladih ilustratora. Broj ograničen na osam autora. Prijavljivanje na srecnagalerija@gmail.com)
u 16.00 velika sala: PROMOCIJA 8. BROJA STRIP MAGAZINA STRIPOLIS, Kulturni centar, Zrenjanin
u 16.30 velika sala: JOVAN GVERO: NS STRIP VIKEND, promocija festivala
u 17.00 velika sala: KARTON SITI – PREZENTACIJA KNJIGE, Žika Tamburić, urednik, sa autorima i kritičarima
u 18.00 velika sala: PETAR MESELDŽIJA (Srbija/Holandija): predstavljanje gosta Salona
u 19.00 Novi prostor: PETAR MESELDŽIJA, potpisivanje albuma
u 19.00 Galerija: BRAJAN I MERI TALBOT (Velika Britanija), potpisivanje albuma
u 20.00 velika sala: GRADIMIR SMUĐA – DOBITNIK PRIZNANJA ZA DOPRINOS SRPSKOM STRIPU, predstavljanje laureata
u 20.45 velika sala: GRADIMIR SMUĐA, potpisivanje albuma
nedelja, 2. oktobar
11.00 - 22.00 Happy centar: BERZA STRIPA
u 16.00 velika sala: PROMOCIJA IZAVAČA
u 16.30 velika sala: PRIZNANJE SALONA ZA NAJBOLJEG IZDAVAČA INOSTRANIH STRIP IZDANJA U SRBIJI 2015/2016: ČAROBNA KNJIGA, Beograd, promocija izdavača
u 17.30 velika sala: SAKURABANA BEOGRAD, prezentacija programskih aktivnosti
u 18.00 velika sala: ŽIKA BOGDANOVIĆ - ŽIVOT U VEČNOJ SADAŠNJOSTI I DRUGE KNJIGE / PEGAZ, Revija za istoriju i teoriju stripa... dvobroj 12-13/14-15, promocija izdanja / razgovor. Govore: Žika Bogdanović, Slobodan Ivkov
u 19.00 velika sala: ZORAN ĐUKANOVIĆ: STRIP KAO SPECIFIČNI JEZIK UMETNOSTI - FILMIČNOST U STRIPU, predavanje
u 20.00 velika sala: ANDRIJANA RUŽIĆ (Italija): ANIMIRANI FILMOVI ŽORŽA ŠVICGEBELA (Švajcarska), predavanje / projekcija filmova (Ikarov let (1974), 3' / 78 R. P. M. (1985), 4' / Godina jelena (1995), 5'15 / Devojka i oblaci (2000), 4'30 /Ljubavna priča (2011), 7'10 / Na putu (2012), 3'30 / Kralj vilenjaka (2015), 5'30
(Međunarodni salon stripa zadržava pravo izmene i dopune programa)
(Radno vreme galerija tokom trajanja Salona je 10,00 – 20,00)
više informacija na:
www.salonstripaskc.rs
www.facebook.com/comicsfest
srecnagalerija@gmail.com
Vreli ritam stiže u grad! I ove godine, šesti put zaredom, u Beograd dolaze najveća imena kubanske muzičke i plesne scene. Festival kubanske muzike i plesa Havana en Belgrado donosi duh Kube kroz koncerte, šou nastupe, plesne radionice, žurke. 
Još jedno izdanje internacionalnog Beogradskog tango vikenda u organizaciji Instituta tango natural biće održano od 18. do 20. novembra u saradnji sa SKC/om i Akademijom 28. Centralno veče događaja je, po običaju, u velikoj sali Studentskog kulturnog centra ugostié više stotina plesačica i plesača iz Srbije i Evrope. Vrhunac događaja su nastupi orkestra i profesionalnih plesnih parova. Redovnost i veličina ovog događaja sve više doprinose pozicioniranju Beograda kao jedne od glavnih tango destinacija na svetskoj tango mapi.
Alternativna umetnička manifestacija, nastala sa idejom da promoviše regionalnu modnu scenu i pruži šansu mladim, nedovoljno afirmisanim, dizajnerima da prikažu svoj talenat širokoj publici. 
Studentski kulturni centar će i u decembru biti domaćin internacionalnog festivala argentinskog tanga - Beogradskog tango vikenda. Događaj koji organizuje Institut tango natural od 23. do 25. decembra uključiće tri velika plesna događaja, a onaj centralni, u subotu 24. decembra desiće se u Velikoj dvorani SKC-a, kada će stotine plesača iz cele Evrope plesati uz živi nastup orkestra Tanguango.
Aprilski susreti 2017.
Aprilski susreti, tradicionalna godišnja manifestacija SKC-a, ove godine održava se od 3. do 6. aprila kroz saradnju Instituta za umetničku igru iz Beograda i Studentskog kulturnog centra. Koncept ovogodišnjih Aprilskih susreta usmeren je na avangardne prakse kroz savremene izvođačke umetnosti i u duhu je proslave 100 godišnjice dadaizma. Samim tim, deo radova koji će biti prikazani predstavljaju komunikaciju sa ovim velikim umetničkim pokretom.
Tokom 70-ih godina prošlog veka u SKC-u održavani su Aprilski susreti u okviru kojih je promovisana nova umetnička i kulturalna praksa na ovim prostorima. Godine 2002. festival je obnovljen sa idejom revitalizovanja programske sheme na temeljima sopstvenih “unutrašnjih rezervi”. Do sada je organizovan 21 ovakav festival.
Festival studenata Univerziteta umetnosti
Osmi po redu Festival studenata Univerziteta umetnosti biće u znaku proslave 60 godina postojanja Univerziteta umetnosti u Beogradu. Od 2010. godine kada je osnovan, FESTUM okuplja studente svih umetničkih fakulteta na jednom mestu – u SKC-u i pruža im priliku da pojedinačno, ali i kroz međusobnu saradnju stvore umetničke rezultate i prikažu svoj umetnički i naučni rad široj javnosti. Program festivala i ove godine činiće koncerti klasične, savremene i džez muzike, izložbe slika, skulptura, crteža i fotografija, kao i revije kostima, pozorišne i filmske predstave, naučne tribine, instalacije i višemedijski umetnički projekti.
Preko 70 mladih umetnika i dizajnera iz šest zemalja regiona predstaviće svoje radove na desetom po redu BAFE-u (Belgrade Art Fashion event) koji će se održati od 9. do 11. juna u beogradskom Studentskom kulturnom centru pod sloganom GOLDEN YEARS.
Balkan Art Fashion Event jeste alternativna modna manifestacija koja se održava petu godinu zaredom, dva puta godišnje u proleće i jesen. Nastala je sa idejom da promoviše prvenstveno domaću, a zatim i regionalnu modnu scenu i pruži šansu mladim, nedovoljno afirmisanim dizajnerima da prikažu svoj talenat kako stručnoj, tako i širokoj publici.
Jedan je od najvećih internacionalnih festivala argentinskog tanga u Evropi, Beogradski tango susret (Belgrade Tango Encuentro) održava se sedmu put zaredom. O značaju koji festival ima u kulturno-turističkoj ponudi našeg glavnog grada, a i cele zemlje, govori činjenica da svake godine ovim povodom u Beograd dolazi više od 700 stranih gostiju, iz oko 50 zemalja. Broj učesnika festivala raste iz godine u godinu, pa je izvesno da će ove godine biti zabeležena rekordna posećenost.
Festival internacionalnog studentskog teatra (FIST) osnovan je 2005. godine na inicijativu studenata Menadžmenta i produkcije pozorišta, radija i kulture na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu. Iz godine u godinu studenti samostalno organizuju i vode FIST kao deo prakse u okviru fakultetskog obrazovanja. 
Konferencija ima za cilj da promoviše multidisciplinarnost kao i da stvori jedinstvenu priliku za razmenu i implementaciju naučnih dostignuća. Uz podršku mnogih fakulteta iz zemlje i regiona, naučni program obuhvata interaktivna predavanja studenata i eminentnih stručnjaka. U sklopu konferencije biće održane radionice koje će voditi eksperti sa iskustvom u primeni naučnih dostignuća u privredi. 
Galerija 
Video projekcija iz Arhiva SKC-a (jednodnevna postavka za Noć muzeja ) dokumentarnog filma rađenog u oktobru, 1975. godine, režija: Luc Beker, britanski filmski autor poznat po ranije realizovanim dokumentarnim filmovima o odnosu umetnosti i politike, odnosno angažmana u umetnosti. Film je realizovan u saradnji sa Filmforumom SKC-a. U filmu učestvuju: Marina Abramović, Dunja Blažević, Biljana Tomić, Jerko Ješa Denegri, Jasna Tijardović, Bojana Pejić, Dragica Vukadinović, Dragoljub Raša Todosijević, Neša Paripović, Zoran Popović, Goran Đorđević, Bojana Pejić, Dragomir Zupanc, Goran Trbuljak, Slavko Timotijević, Dragan Stojanovski; produkcija: SKC, 1975. U trenutku svakodnevice jedne mlade institucije kulture, Beker je, pristupivši zadatoj temi kao dokumentarnom materijalu, ostvario filmski zapis vredan pažnje i sa umetničko-istorijske tačke gledišta omogućavajući mladim umetnicima i istoričarima umetnosti autentičnu ekspresiju u formi kratkih monologa. Tokom vremena, ovaj film je postao nezaobilazan predmet interesovanja za svakog ko se bavi proučavanjem savremene umetničke scene u regionu, pa i šire.
foto postavke, plakati, printovi iz Arhiva SKC-a (jednodnevna postavka)
Subota, 21. maj 2016. godine, u periodu od 17h do 01h, Cirkus galerija
Alternativna umetnička manifestacija nastala sa idejom da promoviše regionalnu modnu scenu i pruži šansu mladim nedovoljno afirmisanim dizajnerima da prikažu svoj talenat širokoj publici. U toku tri BAFE dana održi se desetak modnih revija dnevno, koje prikazuju kako kolekcije mladih dizajnera, tako i sezonske, komercijalne i tematske revije, i na taj način omogućava mladim autorima da se nađu rame uz rame sa već etabliranim modnim profesionalcima. 
sreda, 28. septembar u 13.00 Happy centar
Brajan Talbot smatra se “kumom” savremenog britanskog andergraund stripa. Njegove prve ilustracije objavljene su 1969. godine u Malornu, časopisu Britanskog tolkinovskog društva. Talbot je potom sarađivao sa svojim kolegom sa studija, Bonkom, na jednom kratkom stripu za nedeljne fakultetske novine. Po završetku fakulteta, nastavio je rad u andergraund publikacijama, između ostalog na ediciji Brain Storm Comix za Alchemy Press. Prva tri izdanja čine Hakenbušovu trilogiju, reprintovanu 1982. godine u knjizi Brainstorm!. Alan Mur je potom pretvorio Hakenbuša u Čestera Vilijamsa za DC-jev serijal Čudovište iz Močvare (Swamp Thing). Talbot je radio i ilustracije za niz nemačkih RPG knjiga, kao i naučnofantastični strip Scumworld za rok nedeljnik Sounds.
Petar Meseldžija rođen je 1965. godine u Novom Sadu. Karijeru je započeo 1981. godine objavljivanjem strip-serijala Krampi u Stripoteci, jednom od najpoznatijih strip časopisa pređašnje Jugoslavije. Usledila je serija kraćih stripova crtanih najčešće po scenariju Dušana Vukojeva, a zatim i rad na licencnom stripu Tarzan. Diplomirao je na Akademiji Umetnosti u Novom Sadu, odsek slikarstvo. Uporedo sa studijama i dalje se bavio stripom, ali sve više i ilustracijom. Svoju prvu knjigu Peter Enkorak, autora Terija Džonsa, u izdanju Mladinske knjige iz Slovenije ilustrovao je 1991. godine.
Rođena je 1958. godine. Diplomirala je na Akademiji likovnih umetnosti u Zagrebu, odsek grafike, a potom na Akademiji likovnih umetnosti u Tilburgu, Holandija, odsek filmska animacija. Počev od 1999. objavila je više knjiga ilustracija i grafičkih novela: Nemirno more, Veliko putovanje i Mali koraci od velikog značenja. Knjiga Nemirno more objavljena je u Belgiji, Italiji, Srbiji, Sloveniji i Hrvatskoj. Izdanje na francuskom jeziku dobilo je nagradu Najbolja knjiga stranog autora na strip festivalu u Angulemu (2000), te Specijalnu nagradu radija FranceINFO. Učestvovala je u mnogim internet strip projektima, izložbama i bijenalima ilustracije. Sa grupom Zzot napravila je nekoliko strip projekata objavljenih u Poletu i instalaciju vezanu za filmsku umetnost i animaciju - Animation machine: Zootrop, koja je predstavljena u Marselju i Zagrebu. Izlagala je radove na mnogim svetskim strip festivalima.
Naslikana muzika u animiranim filmovima Žorža Švicgebela
SPECIJALNO PRIZNANJE ZA DOPRINOS SRPSKOM STRIPU
Dobitnik: Branislav KERAC, Novi Sad
Dvojica genija Konstantin Kuznjecov (1895-1980) i Sergej Solovjev (1901-1975), uz Đorđa Lobačeva i Nikolu Navojeva, najznačajniji su autori stripa iz Beogradskog kruga tridesetih godina prošlog veka. Beogradski krug je bio inicijalni nukleus stripske kulture u Srbiji u vreme kada se strip kao novinska forma tek planetarno razvijao. Plodotvorni paradoks Beogradskog kruga jeste to da su ga sačinjavali mladi ljudi, izbeglice od revolucije u Rusiji koji su oberučke prihvatili američki avanturistički strip sjedinjavajući ga sa svojom književnom tradicijom i vizuelnim uticajima ruskog folklora i bajki. Ovo jedinstveno ukrštanje kulturnih uticaja rodilo je autentičan novinski strip u Srbiji.
ZDRAVKO ZUPAN (1950 - 2015)